Serwis poświęcony elitom politycznym w Polsce po 1989 roku (Okrągły Stół)
ks. Stanisław Suchowolec

ks. Stanisław Suchowolec (ur. 13 maja 1958 w Białymstoku, za­mo­r­do­wa­ny 30 stycznia 1989 ) – polski duchowny katolicki, kapelan białostockiej „Solidarności”.

ks. Stanisław Suchowolec

W 1977 wstąpił do seminarium. 11 czerwca 1983 otrzymał świę­ce­nia kapłańskie. Został wikariuszem w parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Suchowoli, rodzinnej wsi księdza Jerzego Popiełuszki. Ksiądz Jerzy po raz ostatni żegnając się z ro­dzi­ną wypowiedział słowa: Ma­mo, nie martw się, bo gdy­by, nie daj Boże, coś mi się stało, to przecież Staszek mnie zastąpi.

Ksiądz Suchowolec założył izbę pa­mię­ci zamordowanego ks. Popiełuszki, a na cmentarzu wybudował jego sy­m­bo­li­cz­ny grób. Był opiekunem duchowym jego rodziców.

Od listopada 1984, w każdą drugą niedzielę miesiąca odprawiał Mszę Świętą za Ojczyznę, opiekował się rodziną księdza Popiełuszki. Od tego czasu był obiektem działań, prowadzonych przez Służbę Bezpieczeństwa w ramach Sprawy Operacyjnej opatrzonej kryptonimem „Suchowola”. Dostawał anonimy, w których grożono mu, że umrze jak ks. Popiełuszko.

W lipcu 1986 został wikarym w parafii Niepokalanego Serca Maryi w Bia­łym­sto­ku – osiedle Dojlidy. Tam także odprawiał Msze Święte za Ojczyznę. Został kapelanem Konfederacji Polski Niepodległej w Białymstoku oraz pod­zie­m­nej Solidarności, a także duszpasterzem Komisji Interwencji i Pra­wo­rzą­d­no­ści.

Kilkakrotnie SB dokonywała zamachów na księdza (uszkadzano mu sa­mo­chód), odbierał telefony i listy z pogróżkami.

Działacze „Solidarności” i KPN wystosowali 9 września 1988 roku list do Rze­cz­ni­ka Praw Obywatelskich Ewy Łętowskiej opisując sprzeczne z pra­wem działania SB wobec księdza i prosząc Rzecznika o interwencję. Bez­sku­te­cz­nie.

Ewa Łętowska

Ewa Łętowska jako Rzecznik Praw O­by­wa­te­l­s­kich odmówiła pomocy ks. Su­cho­wo­l­co­wi prześladowanemu przez ko­mu­ni­s­ty­cz­ną SB co doprowadziło do jego za­mo­r­do­wa­nia.

Starano się go zdyskredytować (m.in. po­przez dwie kobiety, z których jedna o­po­wia­da­ła, że ma z księdzem romans, a druga, że jest matką jego dziecka). Zachowane do­ku­me­n­ty w archiwach IPN wskazują, że od 1985 w białostockiej SB działała kil­ku­oso­bo­wa grupa funkcjonariuszy SB zajmująca się nękaniem kapłana.

Ksiądz Stanisław Suchowolec zginął w nocy z 29 na 30 stycznia 1989 ro­ku. Miał 31 lat.

30 stycznia 1989 ciało zamordowanego wikarego odnaleziono w jego mie­sz­ka­niu na plebanii. Sekcja zwłok wykazała, że zgon nastąpił pomiędzy 2 a 4 w nocy, na skutek zatrucia tlenkiem węgla, spowodowanego po­ża­rem nie­s­pra­w­ne­go pieca. Prokuratura uznała, że pies księdza również za­t­ruł się czadem. Dochodzenie zakończyło się po kilku miesiącach u­mo­rze­niem z powodu braku znamion wskazujących na udział osób trzecich w zainicjowaniu pożaru.

Pogrzeb księdza Suchowolca był wielką manifestacją patriotyczną: 2 bis­ku­pów, 160 księży katolickich, 2 duchownych prawosławnych, 23 poczty szta­n­da­ro­we „Solidarności”a nadto ksiądz Sylwester Zych.

W 1992 rozpoczęto w tej sprawie nowe śledztwo. Gospodyni parafii na Doj­li­dach zeznała, że w nocy z 29/30 stycznia 1989 widziała na plebanii 3 nieznane osoby: dwóch mężczyzn i kobietę. Słyszała ich przyciszone szepty i rozmowy. Około północy jako ostatnia widziała księdza żywego. Z ekspertyzy przeprowadzonej przez biegłych sądowych wynika, że w dre­w­nia­nej podłodze wybito dziurę, przez którą od strony piwnicy wlano łat­wo­pa­l­ną substancję. Jeden ze strażaków w śledztwie zeznał, że w lewym dolnym rogu szyby okiennej widać było dziurę powstałą wskutek uderzenia ciężkim przedmiotem. Biegli weterynarze, zapoznając się ze zdjęciami z miejsca zbro­d­ni, zauważyli, że z pyska psa ciekła krew. Ich zdaniem oznaczało to, że zwierzę zostało otrute lub zabite w inny sposób. Białostocka prokuratura ogłosiła we wrześniu 1992, że przyczyną pożaru w mieszkaniu, a w kon­sek­we­n­cji powodem śmierci księdza Stanisława Suchowolca, było pod­pa­le­nie. W sierpniu 1993 roku z powodu nieustalenia sprawców postępowanie umorzono.

gen. Czesław Kiszczak
gen. Kiszczak – szef komunistycznej SB, odpowiedzialnej za mord na ks. Suchowolcu.

30 stycznia 2006 prokuratorzy z lubelskiego Instytutu Pamięci Na­ro­do­wej oświadczyli, że ich zda­niem ponad wszelką wąt­pli­wość ksiądz Stanisław Su­cho­wo­lec został zamordowany wsk­u­tek działania Służby Bez­pie­cze­ń­stwa. Obecnie toczy się ko­lej­ne śledztwo w sprawie za­bój­stwa księdza.

Przy kościele w Suchowoli znaj­du­je się jego symboliczny grób. Odznaczony pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).