Serwis poświęcony elitom politycznym w Polsce po 1989 roku (Okrągły Stół)
ks. Stefan Niedzielak
ks. Stefan Niedzielak

Stefan Niedzielak (ur. 1 września 1914 w Po­dol­szy­cach, obecnie dzielnica Płocka, zm. 20/21 stycznia 1989 w Warszawie) – ksiądz ka­to­li­cki, prałat, kapelan Armii Krajowej i WiN­-u, współzałożyciel Rodzin Katyńskich.

Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1940 z rąk ks. bpa Stanisława Galla. W cza­sie okupacji niemieckiej pracował w pa­ra­fiach Wiskitki i Bolimów oraz w Łowiczu. Był kapelanem Łódzkiego Okręgu AK, kierował pracami Głównej Rady Opiekuńczej. Był wspó­ł­pra­co­wni­kiem Delegatury Rządu na Kraj, dzięki czemu wcześnie poznał raport komisji Czerwonego Krzyża o zbrodni katyńskiej.

W czasie okupacji był kurierem przewożącym zaszyfrowane komunikaty z Warszawy do Krakowa dla ks. abp. Adama Sapiehy. Latem 1944 prze­wiózł do Krakowa tzw. depozyt katyński, czyli dowody z przeprowadzonej przez Niemców ekshumacji grobów w Katyniu. Brał udział w powstaniu warszawskim.

W roku 1946 powrócił do Warszawy i wstąpił do tajnej organizacji Wolność i Niezawisłość. Ukrywał się przed aresztowaniami. Kierował odbudową kościoła Świętej Trójcy na Solcu i kościoła Wszystkich Świętych przy placu Grzybowskim.

W 1956 został proboszczem parafii św. Karola Boromeusza na war­sza­w­skich Powązkach. Od 1961 był proboszczem parafii Matki Boskiej Lo­re­tań­skiej na Pradze i jednocześnie duszpasterzem służby zdrowia. Od 1977 ro­ku był ponownie proboszczem na Powązkach, gdzie zapoczątkował od­pra­wia­nie mszy za Ojczyznę.

W latach osiemdziesiątych wraz z Wojciechem Ziembińskim zaczął tworzyć Sanktuarium „Poległym i Pomordowanym na Wschodzie” w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach. Został kapelanem Warszawskiej Ro­dzi­ny Katyńskiej i upominał się o ujawnienie prawdy katyńskiej. Wspierał repatriantów z Rosji i Kazachstanu, organizował wysyłkę książek do Po­la­ków żyjących w krajach dawnego Związku Radzieckiego.

Był inicjatorem wzniesienia Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (31 lipca 1981), który to pomnik SB jeszcze tej samej nocy usunęła. Za swoją działalność niepodległościową był nieustannie nękany i szykanowany, otrzymywał listy i telefony z pogróżkami, bezpieka wie­lo­kro­t­nie podejmowała próby zastraszenia go, pobicia czy porwania.

Zginął zamordowany (prawdopodobnie ciosem karate) przez „nieznanych sprawców” z SB w swojej plebanii na Powązkach w nocy z 20 na 21 sty­cz­nia 1989 roku. W Zakładzie Medycyny Sądowej Akademii Medycznej stwie­r­dzo­no szereg zewnętrznych obrażeń w okolicy twarzy i głowy oraz złamanie kręgosłupa szyjnego, mimo to ówczesne ministerstwo spraw we­w­nę­trz­nych wykluczało morderstwo. Sprawę śmierci kapłana umorzono 2 pa­ź­dzie­r­ni­ka 1990 roku, przyjmując wersję o śmiertelnym upadku z fo­te­la. O zabójstwo podejrzewano SB. Jan Olszewski w swoich pracach su­ge­ro­wał udział KGB w morderstwie.

W czasie obrad Okrągłego Stołu mecenas Władysław Siła-Nowicki po­pro­sił o uczczenie zamordowanych kapłanów: Stefana Niedzielaka i Sta­ni­sła­wa Suchowolca minutą ciszy. Telewizja Polska usunęła ten mo­ment z transmisji na antenie ogólnopolskiej za zgodą Lecha Wałęsy.

Z akt sprawy zabójstwa ks. Stefana Niedzielaka w niejasnych oko­li­cz­no­ś­ciach zniknęły materiały zabezpieczone podczas sekcji zwłok i ślady za­bez­pie­czo­ne na miejscu zbrodni.

W 2008 „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian de­mo­kra­tycz­nych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej” został odznaczony pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Ko­man­dor­skim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.