Serwis poświęcony elitom politycznym w Polsce po 1989 roku (Okrągły Stół)
Roman Longchamps de Bérier
Roman Longchamps de Bérier
Roman Longchamps de Bérier

Roman Longchamps de Bérier (ur. 9 sierpnia 1883 we Lwowie, zm. 3/4 lipca 1941 we Lwowie) — prawnik cywilista, członek Komisji Kodyfikacyjnej RP, ostatni rektor UJK we Lwowie.

Pochodził ze znanej rodziny lwowskiej pochodzenia francuskiego. W 1901 r. ukończył gimnazjum we Lwowie, a następnie (1901-1905) Wydział Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Lwowskiego.

1906 r. uzyskał tam tytuł doktora praw. W tym samym roku rozpoczął pracę w Prokuratorii Skarbu we Lwowie, którą wykonywał do 1920 r. Po zakończeniu studiów kontynuował zainteresowania naukowe pod kierunkiem prof. E. Tilla. W roku akademickim 1907/1908 przebywał na studiach w Berlinie pracując na seminariach profesorów Theodora Kippa oraz Josepha Kohlera.

W czasie walk o Lwów, w listopadzie 1918r. był członkiem Milicji Obywatelskiej oraz Ochotniczej Ligi Obywatelskiej, za co został potem odznaczony Krzyżem Obrony Lwowa bez mieczy oraz Krzyżem Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej.

Dnia 1 maja 1920 r. mianowany został profesorem nadzwyczajnym prawa cywilnego na Wydziale Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Dwa lata później, 1 sierpnia 1922 r., mianowany profesorem zwyczajnym na tymże wydziale. W latach 1920-1939 wykładał również prawo cywilne w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W Uniwersytecie Jana Kazimierza pełnił szereg funkcji i godności. W latach 1923/24 i 1929/30-1931/32 był dziekanem Wydziału Prawa UJK; w latach 1924/25 i 1932/33-1933/34 prodziekanem, a w latach 1934/35 - 1937/38 prorektorem UJK. W czerwcu 1939 został wybrany rektorem na lata 1939-1941.

Godność tę objął ex lege 1 września 1939 r. i sprawował do 18 października 1939 r., kiedy to przez władze radzieckie został odwołany, a jego miejsce zajął, nie posiadający żadnego stopnia naukowego, działacz partyjny z Kijowa - Mychajło Marczenko. We wrześniu 1939 r. jako rektor UJK stanął na czele Komitetu Obywatelskiego Obrony Lwowa. W styczniu 1940 r. został zwolniony z pracy w uniwersytecie (wraz z większością polskich profesorów i młodszych pracowników naukowych Wydziału Prawa). Przywrócony ponownie jesienią 1940 r. W latach 1940-1941 wykładał prawo cywilne skupiając się na wybranych zagadnieniach z radzieckiego prawa zobowiązań.

Kilka dni po wkroczeniu do Lwowa wojsk niemieckich, w nocy z 3 na 4 lipca 1941 został aresztowany, a następnie zamordowany przez hitlerowców i ukraińców z batalionu Nachtigall na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie wraz z trzema synami: Bronisławem, absolwentem Politechniki Lwowskiej, Zygmuntem, absolwentem Politechniki Lwowskiej i Kazimierzem, absolwentem liceum. Z masakry ocalała żona oraz najmłodszy syn Jan. Aniela w czasie okupacji niemieckiej pracowała w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym prof. Rudolfa Weigla), skąd miała środki na utrzymanie. Ze Lwowa wyjechała z synem w 1946r.