Serwis poświęcony elitom politycznym w Polsce po 1989 roku (Okrągły Stół)
Henryk Janusz Floyar-Rajchman
Henryk Janusz Floyar-Rajchman

Henryk Janusz Floyar-Rajchman (ur. 7 gru­dnia 1893 w Warszawie, zm. 22 mar­ca 1951 w Nowym Jorku) – polski polityk obozu piłsudczyków, dyplomata i działacz państwowy II Rzeczypospolitej, major dy­plo­mo­wa­ny piechoty Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, wiceminister oraz mi­ni­s­ter przemysłu i handlu, poseł na Sejm IV kadencji.

Do 1911 uczęszczał do VI Gimnazjum Fi­lo­lo­gi­cz­ne­go w Warszawie, w tym sa­mym roku uzyskał maturę w I Szkole Re­al­nej w Krakowie. Do 1917 nosił na­z­wi­sko Reichman. W latach 1918–1920 stu­dio­wał prawo na Uni­wer­sy­te­cie Jagiellońskim.

Od 1912 do 1914 działał w krakowskim „Strzelcu”. W czasie I wojny świa­to­wej był żołnierzem 5 Pułku Piechoty Legionów Polskich i Polskiej Or­ga­ni­za­cji Wojskowej. Od 1918 do 1919 przebywał w Zakopanem. W styczniu 1920 wstąpił do Wojska Polskiego.

W latach 1921–1923 był słuchaczem II Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1923, po ukończeniu kur­su i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do 61 Pułku Piechoty w Bydgoszczy. 3 maja 1922 został zwe­ry­fi­ko­wa­ny w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1135. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

W 1925 pracował w sztabie Dowództwa Okręgu Korpusu IX w Brześciu. Z dniem 1 października 1926 został przeniesiony z Dowództwa Okręgu Kor­pu­su Nr I w Warszawie do Biura Inspekcji Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych w Warszawie. 18 lutego 1928 awansował na majora ze sta­r­sze­ń­stwem z 1 stycznia 1928 i 86. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 20 sierpnia 1928 roku został attaché wojskowym przy Poselstwie Polskim w Tokio. Od 1935 w stanie spoczynku.

W latach 1933–1934 był wiceministrem, a od 15 maja 1934 do 12 paź­dzie­r­ni­ka 1935 w rządach Leona Kozłowskiego i Walerego Sławka ministrem przemysłu i handlu. W latach 1935–1938 był posłem na Sejm RP.

W lipcu 1938 został wybrany do specjalnej komisji do spraw cen ar­ty­ku­łów rolniczych. We wrześniu 1939 wraz z Ignacym Matuszewskim organizował i przeprowadził ewakuację 75 ton złota rezerw Banku Po­l­skie­go przez Rumunię, Turcję, Syrię do Francji, gdzie zostało ono prze­ka­za­ne Rządowi RP.

Odsunięty przez otoczenie gen. Władysława Sikorskiego od służby pań­stwo­wej. Od stycznia 1940 przebywał we Francji, następnie w Wielkiej Brytanii, a od czerwca 1941 w Nowym Jorku. W 1942 był współ­or­ga­ni­za­to­rem Komitetu Narodowego Amerykanów Polskiego Pochodzenia (KNAPP), a w 1943 Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce (został w nim wice­pre­ze­sem zarządu).

18 listopada 2016 szczątki mjr. Henryka Floyar-Rajchmana i płk. Ignacego Matuszewskiego zostały ekshumowane na cmentarzu Calvary Cemetery w Woodside ((Queens, Nowy Jork) w Stanach Zjednoczonych, po czym 23 listopada 2016 przywiezione do Polski, a 10 grudnia 2016 pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze żołnierzy Wojska Pol­skie­go poległych w wojnie 1920 roku.

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1923
  • Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1935
  • Krzyż Niepodległości – 1931
  • Krzyż Walecznych – 1922, czterokrotnie
  • Srebrny Krzyż Zasługi – 1929
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy”
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
  • Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych – 12 maja 1936
  • Srebrny i Brązowy Medal Waleczności – Austro-Węgry
  • Order Skarbu Świętego IV klasy – Japonia (1929)