Serwis poświęcony elitom politycznym w Polsce po 1989 roku (Okrągły Stół)
Józef Beck
Józef Beck
Józef Beck

Józef Beck ur. 4 października 1894 w Warszawie, zm. 5 czerwca 1944 w Stăneşti w Rumunii – polski polityk, dyplomata, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego.

Uczeń V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie, student Politechniki Lwowskiej i w Akademii Eksportowej w Wiedniu. Członek POW, w latach 1914-1917 żołnierz Legionów Polskich i adiutant Józefa Piłsudskiego. 1922-1923 – attaché wojskowy RP w Paryżu i Brukseli.

W latach 1924-1925 był słuchaczem rocznego Kursu Doszkolenia w Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 15 października 1925, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego przydzielony został do Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej na stanowisko szefa wydziału.

W 1926 W czasie zamachu majowego opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego. W latach 1926-1930 szef gabinetu ministra spraw wojskowych, od 25 sierpnia do 4 grudnia 1930 – wicepremier w rządzie Józefa Piłsudskiego, a następnie (do 1932) – wiceminister spraw zagranicznych. 2 listopada 1932 minister spraw zagranicznych i samodzielnie kierował polską polityką zagraniczną aż do wybuchu II wojny światowej. Starał się zachowywać równowagę w stosunkach między sąsiadami: ZSRR i Niemcami.

Jesienią 1938 – wiosną 1939 zdecydowanie przeciwstawił się żądaniom niemieckim w sprawie Gdańska i eksterytorialnej autostrady przez polskie Pomorze do Prus Wschodnich, w zamian za udział Polski w pakcie antykominternowskim oraz przedłużeniu paktu o nieagresji z Niemcami z 10 do 25 lat. Dał temu wyraz w słynnej mowie sejmowej z 5 maja 1939.

Doprowadził do zawarcia w 1939 sojuszu z Wielką Brytanią. Po agresji sowieckiej na Polskę, w nocy z 17 na 18 września 1939 ewakuował się wraz z rządem do Rumunii, gdzie został internowany. Generał Władysław Sikorski pod wpływem otoczenia (Stanisław Kot) uniemożliwił jego wyjazd na Zachód (pomimo wydanej wizy angielskiej). W Rumunii napisał tom pamiętników Ostatni raport. Zmarł w Stăneşti 5 czerwca 1944. Pochował go węgierski pastor ewangelicko-reformowany, gdyż zmarły był tego wyznania.

W maju 1991 jego prochy sprowadzono do Polski i złożono na cmentarzu na Powązkach. Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego i Krzyżem Orderu Virtuti Militari.


Przemówienie ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka z dnia 5 maja 1939r. wygłoszone na plenarnym posiedzeniu Sejmu RP.



Przemówienie Józefa Becka w Sejmie RP 5 maja 1939 r.



Przemówienie Józefa Becka, z dnia 3 września 1939 roku.